Unikatowy bursztynowy ołtarzyk z XVII w. wzbogacił zbiory Muzeum Zamkowego w Malborku
„XVII-wieczny bursztynowy ołtarzyk warsztatu gdańskiego wraz z oryginalnym futerałem jest niezwykle interesującym, ale i ważnym dla malborskiej kolekcji nabytkiem. W żadnym innym muzeum nie zgromadzono tak licznych zbiorów bursztynu, ukazujących różnorodność przedmiotów wykonanych z tego surowca” – powiedział wiceminister Jarosław Sellin podczas pokazu nowo zakupionego XVII-wiecznego bursztynowego ołtarzyka w oryginalnym futerale, który wzbogaci Kolekcję Bursztynu Muzeum Zamkowego w Malborku. Zakup zrealizowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wiceminister Jarosław Sellin zaznaczył, że powstałe w 1961 r. Muzeum Zamkowe w Malborku nie posiadało przedwojennych kolekcji, rozpoczęto więc gromadzenie zbiorów od podstaw. Wtedy to też kolekcję zasiloło wiele obiektów z bursztynu, które stały się rozpoznawalnym elementem zamku.
Ulokowanie tego typu zbiorów w Malborku nie było przypadkowe – nawiązano w ten sposób do historii tego terenu, gdzie w okresie neolitu istniały pracownie bursztynnicze, w czasach rzymskich przebiegał szlak bursztynowy, natomiast w średniowieczu bursztyn stał się jednym z ważniejszych przedmiotów handlu w państwie zakonu krzyżackiego, a na samym zamku wyroby bursztynowe stanowiły elementy wyposażenia – zauważył wiceszef resortu kultury.
Wiceminister Jarosław Sellin dodał także, że malborska kolekcja liczy ok. 2 000 obiektów i jest zaliczana do najcenniejszych na świecie, obok takich muzeów jak Staatliche Kunstsammlungen w Dreźnie, Kunsthistorisches Museum w Wiedniu, Zamek Rosenborg w Kopenhadze, Palazzo Pitti we Florencji czy Victoria & Albert Museum w Londynie, zaś nowo zakupiony XVII-wieczny bursztynowy ołtarz z warsztatu gdańskiego wraz z oryginalnym futerałem, który wzbogaci tę kolekcję, jest unikatowy w skali światowej.
XVII-wieczny bursztynowy ołtarzyk
Bursztynowy ołtarzyk w formie krucyfiksu został wykonany przez warsztat gdański ok. 1670 r. Ozdobiono go plakietkami z kości słoniowej, które nawiązują do Męki Pańskiej (Niesienie krzyża, Biczowanie, Modlitwa w Ogrójcu, Salvator Mundi), wizerunku świętych męczennic (św. Barbara i Katarzyna) oraz rzeźb z tego samego materiału (św. Piotr i Paweł, aniołki i Chrystus Ukrzyżowany). Wewnątrz mensy ołtarzyka znajduje się figura Chrystusa w typie Ecce homo wykonana z bursztynu.
Ołtarz wyróżnia się wysokim poziomem wykonania, bogatym programem ikonograficznym, kompletnością oraz jakością użytych materiałów i ich obróbki. W partiach rzeźbiarskich zastosowano wysokiej jakości, przejrzysty czerwony bursztyn, który kontrastuje z matową i bursztynową okładziną. Dodatkowo, obiekt uzupełniono elementami z kości słoniowej, luksusowym materiałem powszechnie używanym od poł. XVII wieku, a reliefy z tego materiału były charakterystyczne dla gdańskich warsztatów w XVII i na początku XVIII wieku. Ołtarz jest także charakterystyczny ze względu na drewnianą konstrukcję w formie szkieletu, typową dla tego okresu, pozwalającą na tworzenie obiektów o większych gabarytach. Ciekawym elementem jest również drewniane etui z epoki, które jest w formie szafki, powtarzającej kształt krucyfiksu, o ozdobnej oprawie, obłożonej z zewnątrz garbowaną skórą, a wewnątrz wyłożonej bordowym aksamitem.
Ołtarze o tak dobrym stanie zachowania i bogactwie formy są rzadkością. Podobne obiekty o podobnych rozmiarach (ok. 60 cm wysokości) znajdują się w zamku Weißenfels (w prywatnych zbiorach hr. Schönborn) oraz w Museo degli Argenti we Florencji (kolekcja Medyceuszy). Warto przytoczyć także jeden inny przykład zachowanego futerału wraz z ołtarzem. Mowa tu o znajdującym się w Kunsthalle Würth w Schwäbisch Hall, a zakupionym do kolekcji Muzeum w Malborku, ołtarzu, który jest drugim takim obiektem w zbiorach.
Jeśli ten artykuł ci się spodobał – odwieź eurzednik.pl
Źródło: klik!
